Program swoim zasięgiem obejmuje osoby, które w tym roku kalendarzowym mają 35, 40, 45, 50, 55 lat; dodatkowo są obciążone czynnikami ryzyka takimi jak palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze krwi, zaburzenia gospodarki lipidowej, niska aktywność ruchowa, nadwaga i otyłość, upośledzona tolerancja glukozy, nadmierny stres lub nieracjonalne odżywianie się a także wiek. Ponadto do programu kwalifikują się osoby u których nie została dotychczas rozpoznana choroba układu krążenia a które w okresie ostatnich 5 lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach programu profilaktyki CHUK także u innych świadczeniodawców.
Świadczenia w ramach programu profilaktyki układu krążenia udzielane są bez skierowania, przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Lekarz NFZ przeprowadza wywiad z pacjentem jak również kieruje go na badania pozwalające określić kategorię ryzyka choroby układu krążenia.
Karta badania profilaktycznego zawiera informacje o pacjencie takie jak:
-
– obciążenia rodzinne (zawał serca, udar mózgu u ojca przed 55 r.ż.; u matki przed 60 r.ż.);
– palenie papierosów;
– przyjmowanie leków hipotensyjnych,
– hipolipemizujących (statyna, fibrat);
– wykonywanie ćwiczeń fizycznych trwających powyżej 30 minut;
– wyniki badania fizykalnego;
– wynik oceny BMI;
– pomiary ciśnienia tętniczego oraz wyniki badań biochemicznych:
– cholesterol całkowity,
– cholesterol HDL,
– cholesterol LDL,
– trójglicerydy,
– glukoza na czczo.
Na podstawie ww. danych lekarz podejmuje się oceny ryzyka chorób układu krążenia oraz wskazuje zalecenia dla pacjenta: edukację lub dalszą diagnostykę i leczenie w poradni specjalistycznej.
Czynnikami ryzyka chorób układu krążenia są :
- płeć męska oraz kobiety po menopauzie;
- mężczyźni powyżej 45 roku życia, kobiety powyżej 55 roku życia;
- palenie tytoniu powyżej 1 papierosa dziennie;
- nadciśnienie tętnicze;
- zaburzenia lipidowe: stężenie cholesterolu całkowitego, triglicerydów;
- cukrzyca;
- otyłość;
- mała aktywność fizyczna (np. spacery, marsze, bieganie, jazda na rowerze, pływanie, aerobik) rzadziej niż 3 razy w tygodniu po 30 minut.
Oddziaływanie na czynniki ryzyka może przynieść obniżenie zachorowalności i umieralności z powodu chorób układu krążenia. Trzeba zaznaczyć, że choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Na chwilę obecną umieralność w Polsce z tego powodu zalicza się do najwyższych w Europie, natomiast badania epidemiologiczne i socjomedyczne ukazują, jak ważną rolę w rozwoju chorób układu krążenia odgrywają pewne wzorce zachowań składające się na współczesny styl życia tak zwane czynniki ryzyka.
Głównym celem programu jest obniżenie o 20 % zachorowalności i umieralności z powodu chorób układu krążenia populacji objętej programem wczesnego wykrywania jak też redukcję występowania i natężenia czynników ryzyka. Dodatkowo należy zwiększyć wykrywalność i skuteczność leczenia chorób układu krążenia oraz wcześnie identyfikować osoby z podwyższonym ryzykiem chorób układu krążenia jak również promować zdrowy styl życia: niepalenie, prawidłowe odżywianie się, aktywność fizyczna etc.