Żeby ubezpieczyć się dobrowolnie należy złożyć odpowiedni wniosek wraz z dokumentami w oddziale wojewódzkim NFZ lub w jednej z delegatur. Wzór wniosku jest dostępny na stronie NFZ.
Podczas wizyty w NFZ należy mieć ze sobą dokument tożsamości oraz dokument, który potwierdza ostatni okres ubezpieczenia. Dokument, który należy mieć przy zawieraniu umowy jest zależny od ostatniego tytułu ubezpieczenia zdrowotnego. I tak są to:
- umowa o pracę → świadectwo pracy
- umowa zlecenia → umowa zlecenie oraz dokumenty, które potwierdzają zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego np. druk ZUS ZUA, ZUS ZWUA lub ZUS RMUA
- działalność gospodarcza → druk ZUS ZWUA i ZUS ZWPA potwierdzony przez ZUS, a także wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej (lub wykreślenie z KRS w przypadku spółek prawa handlowego)
- rejestracja jako osoba bezrobotna → decyzja Urzędu Pracy o utracie statusu osoby bezrobotnej
- zgłoszenie jako członek rodziny → druk ZUS ZCNA wyrejestrowania z ubezpieczenia w przypadku małżonka, ZUZ ZCNA wyrejestrowania z ubezpieczenia i dokument potwierdzający zakończenie nauki w przypadku dziecka
- osoba zgłoszona przez szkołę albo uczelnię → dokument, który potwierdza wyrejestrowanie z ubezpieczenia zdrowotnego (ZUS ZWUA) lub zaświadczenie z uczelni
- ubezpieczenie w innym kraju członkowskim UE i EOD → formularz E-104
- inny tytuł → dokument od płatnika składek, który potwierdza zakończenie ubezpieczenia zdrowotnego.
Po przedstawieniu wniosku oraz odpowiednich dokumentów, przedkładana jest do podpisu umowa. Objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym związane jest z wniesieniem opłaty dodatkowej. Jej wysokość zależy od długości przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym i opłacaniu składek, jednak nie wszystkie osoby, które chcą się ubezpieczyć dobrowolnie muszą uiszczać opłatę dodatkową
Po podpisaniu umowy, ubezpieczony powinien we właściwym dla swojego miejsca zamieszkania oddziale ZUS, złożyć druk ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 24 10 XX. Termin na to wynosi 7 dni od dnia zawarcia umowy.
Ubezpieczony za każdy miesiąc podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu ma obowiązek składać deklarację rozliczeniową ZUS DRA.
Dowód ubezpieczenia stanowi egzemplarz umowy wraz z dowodem opłacenia składki za ostatni miesiąc. Dla członków rodziny jest to natomiast egzemplarz umowy, druk ZUS ZCNA oraz dowód opłacenia prze osobę ubezpieczoną składki za ostatni miesiąc.
Anna Woś